Michał Krzysztof Bukiewicz

urodził się w 1974 r.

w latach 2003-2007 zajmował stanowisko asesora sądowego, początkowo w Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Pragi w Warszawie, a następnie w Sądzie Rejonowym dla Warszawy Pragi-Południc w Warszawie.

5 marca 2007 r. został powołany do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie, w którym orzekał w pionie karnym, wykonywał także czynności administracyjne - obecnie pełni funkcję Prezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe w Warszawie. Od 15 września 2017 r. jest delegowany do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, w którym orzekał w VI Wydziale Karnym-Odwoławczym.
członek komisji egzaminacyjnej do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego.

OGŁOSZENIE KONKURSU Monitor Polski 2018 poz. 291

UCHWAŁA NEOKRS Nr 782/2019 z dnia 2019-07-26

POSTANOWIENIE PREZYDENTA RP Nr 1130.17.2020 z dnia 2020-05-04

OGŁOSZENIE NOMINACJI Monitor Polski 2020 poz. 540

WRĘCZENIE NOMINACJI Dnia 2020-05-26

po przeprowadzeniu tzw. “testu Ástráðsson” Sąd Najwyższy uchylał wyroki Sądu Okręgowego w składzie z sędzią Michałem Bukiewiczem - sprawy

1. wyrok SN:

z uzasadnienia:

„…przeprowadzony przez Sąd Najwyższy test sprawdzający czy sąd orzekający w sprawie oskarżonego w instancji odwoławczej był należycie obsadzony, dał rezultat negatywny. Taka ocena wynika z ustalenia, że oprócz wadliwości samego powołania sędziego M.B. do Sądu Okręgowego w W., wynikającej z uzyskania nominacji do tego Sądu w następstwie udziału w konkursie przed Krajową Radą Sądownictwa po 17 stycznia 2018 r., Sędzia ten w kolejnych latach poczynając od 2017 r. pełnił szereg funkcji, których uzyskanie było uzależnione bezpośrednio od decyzji Ministra Sprawiedliwości oraz podejmował działania, które można ocenić jako brak respektowania orzecznictwa trybunałów europejskich odnoszącego się do prawa do sądu niezależnego, niezawisłego, ustanowionego ustawą.

Odnosząc się do samego przebiegu procedury awansowej Sędziego trzeba stwierdzić, że po raz pierwszy Sędzia M.B. brał udział w procedurze konkursowej w celu uzyskania awansu na sędziego Sądu Okręgowego w 2017 r. Pomimo uzyskania oceny pozytywnej, jego kandydatura, podobnie jak 11 innych osób, nie została przedstawiona przez ówczesną Krajową Radę Sądownictwa Prezydentowi RP z wnioskiem o powołanie na stanowisko sędziego Sądu Okręgowego (zob. uchwała KRS z dnia 23 maja 2017 r. – k. 173 akt SN).

Po raz kolejny Sędzia M.B. przystąpił do procedury awansowej w 2019 r. i tym razem znalazł się w gronie sędziów przedstawionych Prezydentowi RP z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu sędziego Sądu Okręgowego w Sądzie Okręgowym w W.. Do konkursu na 12 wolnych stanowisk sędziowskich przystąpiło w sumie 31 osób, z czego uchwałę o przedstawieniu Prezydentowi RP wniosku o powołanie do pełnienia urzędu sędziego sądu okręgowego podjęto wobec 12 osób, zaś uchwałę o nieprzedstawieniu kandydatów – wobec 18 osób (jedna osoba wycofała swą kandydaturę). Jak wynika z uzasadnienia uchwały KRS z dnia (…) r., Sędzia M.B. uzyskał ocenę wyróżniającą od sędziego oceniającego jego dorobek orzeczniczy, zaś zespół oceniający KRS jednogłośnie rekomendował jego kandydaturę. Wśród 12 osób objętych rekomendacją KRS znalazły się osoby ocenione pozytywnie przez sędziów ewaluujących ich dorobek orzeczniczy, natomiast KRS jednocześnie nie rekomendowała kilku osób, które uzyskały oceny wyższe, bo wyróżniające. Obrady KRS w dniu 26 lipca 2019 r. nie zostały utajnione (płyta CD – k. 106 akt SN).

W uchwale KRS brak jest odwołania się do opinii o kandydatach przystępujących do tego konkursu wyrażonej przez Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji […]. Z powszechnie dostępnych informacji wynika, że Zgromadzenie to podjęło w dniu 26 czerwca 2019 r. uchwałę o odroczeniu opiniowania kandydatów do awansu przystępujących do konkursów ogłoszonych w 2018 i 2019 r.

Podsumowując, przebieg samej procedury nominacyjnej Sędziego M.B., chociaż dotknęty wadą w postaci udziału w niej Krajowej Rady Sądownictwa, której skład ukształtowany został w myśl przepisów ustawy nowelizującej KRS, sam w sobie nie stanowi wystarczającej podstawy do uznania, że udział tego sędziego w składzie orzekającym nie gwarantuje stronie prawa do sądu w rozumieniu art. 6 ust. 1 Konwencji i art. 47 Karty Praw Podstawowych.

Jak wynika z dokumentów przedłożonych przez obrońcę oskarżonego, jak również pozyskanych na wniosek obrońcy (por. postanowienia o przeprowadzeniu dowodów z: dnia 21 marca 2023 r. i dnia 7 czerwca 2023 r. – k. 126 i 161 akt SN), SSO M.B. od września 2017 r. pełnił następujące funkcje uzależnione od decyzji Ministra Sprawiedliwości: dnia 19 września 2017 r., jako Sędzia Sądu Rejonowego w W. został delegowany przez Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Ł.P. do Sądu Okręgowego w W. na okres do dnia 14 września 2018 r. (k. 169 akt SN). Następnie delegacja ta była ponawiana. Cztery dni później, 18 września 2017 r. ten sam Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości podpisał pismo powołujące Sędziego M.B. do pełnienia funkcji Prezesa Sądu Rejonowego w W. (k. 168 akt SN). Sędzia M.B. pełnił tę funkcję do dnia 18 września 2021 r. (k. 165 akt SN). Z kolei dnia 30 czerwca 2020 r. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, A.D. powierzyła Sędziemu M.B. obowiązki sędziego sądu dyscyplinarnego przy Sądzie Apelacyjnym w […] na okres 6 lat (k. 166 akt SN). Dnia 4 maja 2020 r. Sędzia został powołany przez Prezydenta RP do pełnienia urzędu Sędziego Sądu Okręgowego w W. (k. 167 akt SN), natomiast dnia 9 lutego 2023 r. Sędzia M.B. został powołany do pełnienia funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w W. decyzją Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry (k. 163 akt SN).

Od 2016 r. Sędzia M.B. wielokrotnie był też powoływany w skład Komisji Egzaminacyjnych jako przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości. Powołania te dotyczyły po pierwsze Komisji Egzaminacyjnych do przeprowadzenia prawniczego egzaminu zawodowego:

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 lutego 2016 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 10 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2016 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2016, poz. 58),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 lutego 2017 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 7 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2017 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2017, poz. 36),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 8 stycznia 2018 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 6 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2018 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2018, poz. 36),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 stycznia 2019 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 8 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2019 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2019, poz. 35),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 6 do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego w 2020 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2020, poz. 41),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 4 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2022 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2022, poz. 74),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 lutego 2023 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej nr 5 do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego w 2023 r. z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2023, poz. 35).

Drugą grupę stanowiły Komisje Egzaminacyjne do spraw aplikacji prawniczej:

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 sierpnia 2016 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej Nr 4 do spraw aplikacji adwokackiej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2016, poz. 156),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 maja 2017 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej Nr 2 do spraw aplikacji radcowskiej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2017, poz. 147),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 sierpnia 2018 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej Nr 2 do spraw aplikacji radcowskiej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2018, poz. 219),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej do spraw aplikacji radcowskiej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2019, poz. 112),

- zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 sierpnia 2021 r. w sprawie powołania Komisji Egzaminacyjnej Nr 5 do spraw aplikacji radcowskiej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w Warszawie (Dz. Urz. MS 2021, poz. 199).

Wymaga podkreślenia, że żadna z ww. okoliczności oceniana odrębnie i samodzielnie nie przesądza o negatywnym wyniku testu niezależności i bezstronności. W szczególności zasiadanie w różnych komisjach egzaminacyjnych samo w sobie nie musi świadczyć o ścisłych powiązaniach sędziego z władzą wykonawczą. Dopiero ich suma i nasilenie pełnienia różnych funkcji z nadania władzy wykonawczej w określonym czasie pozwala na wysuwanie wniosków co do takich powiązań.

W kontekście prawa oskarżonego do sądu niezależnego i niezawisłego ocenie powinna podlegać także postawa sędziego wobec przeprowadzanych w Polsce reform wymiaru sprawiedliwości, które spowodowały wydanie przez trybunały europejskie szeregu orzeczeń wskazujących na naruszenie europejskich standardów niezależności sądownictwa. Jak wynika z dokumentów przedłożonych przez obrońcę oskarżonego, załączonych do akt SN i niekwestionowanych przez strony postępowania kasacyjnego, jak również dokumentów włączonych do akt sprawy z urzędu przez Sąd Najwyższy (wydruki ze strony internetowej Sejmu), SSO M.B. kilkakrotnie podpisywał listy poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa. Dotyczyło to kandydatur Sędziego D.D. (zgłoszonej w 2017 r. – k. 123 akt SN, oraz w 2021 r. – k. 124), Sędziego Ł.P. (w 2021 r. – k. 125 akt SN) oraz Sędziego R.P. (poz. 25 na liście poparcia z 2017 r.; poz. 58 listy poparcia z 2021 r. - k. 218 i 219v akt SN). Co więcej, Sędzia M.B. dwukrotnie był pełnomocnikiem Sędziego Sądu Rejonowego w J., R.P., zgłaszającym tego kandydata na członka Krajowej Rady Sądownictwa (zob. wydruki we strony internetowej Sejmu, zawierające zgłoszenia kandydata na członka KRS – pieczątka z datą wpływu do Kancelarii Sejmu odpowiednio z dnia 23 stycznia 2018 r. oraz z dnia 23 grudnia 2021 r. – k. 195 i 203 akt SN). Po raz drugi SSO M.B. poparł swoim podpisem kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa oraz wsparł jako pełnomocnik Sędziego R.P. już po wydaniu wyroków w sprawach Reczkowicz p. Polsce (wyrok z dnia 22 lipca 2021 r., skarga nr 43447/19) oraz Dolińska-Ficek i Ozimek p. Polsce, (wyrok z dnia 8 listopada 2021 r., skargi nr 49868/19 i 57511/19), w których Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, że zasiadanie w składzie orzekającym sędziego Sądu Najwyższego powołanego do pełnienia urzędu sędziego przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowaną w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3) powoduje, iż sąd tak ukształtowany osobowo nie spełnia wymogów art. 6 ust. 1 Konwencji. W ocenie ETPCz głównym powodem stwierdzenia naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji była wadliwość procedury nominacyjnej wynikająca z udziału w tej procedurze Krajowej Rady Sądownictwa, której skład osobowy został ukształtowany zgodnie z przepisami ustawy nowelizującej KRS. Jak podkreśla się w punkcie 247 wyroku w sprawie Reczkowicz p. Polsce, ustawa nowelizująca KRS „praktycznie usunęła nie tylko dotychczasowy system przedstawicielski, ale także gwarancje niezależności sądownictwa w tym zakresie. W rezultacie umożliwiło to władzy wykonawczej i ustawodawczej bezpośrednią lub pośrednia ingerencję w procedurę powoływania sędziów, z której możliwości te władze skorzystały – o czym świadczą chociażby okoliczności towarzyszące zatwierdzaniu kandydatów na sędziów do KRS”. Ponadto już wcześniej Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazał, że suma okoliczności towarzyszących ukształtowaniu Krajowej Rady Sądownictwa po nowelizacji ustawy o KRS może prowadzić do powzięcia wątpliwości co do niezależności tego organu, biorącego udział w procedurze powoływania sędziów (pkt 142-144 wyroku TSUE z dnia 19 listopada 2019 r., A.K. i in., w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18, ECLI:EU:C:2019:982). To m.in. w następstwie wydania tego ostatniego wyroku Sąd Najwyższy w składzie trzech połączonych Izb podjął wspomnianą już w tym uzasadnieniu uchwałę z dnia 20 stycznia 2020 r., BSA-I-4110-1/20. Mając zatem świadomość wydania tych orzeczeń (należy bowiem założyć, że Sędzia, który otrzymał ocenę wyróżniającą zespołu oceniającego w toku procedury przed KRS znał te orzeczenia, powszechnie komentowane w przestrzeni publicznej), SSO M.B. zdecydował się czynnie wesprzeć kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa. Z materiałów nadesłanych przez KRS na wniosek Sądu Najwyższego wynika, że Sędzia R.P., którego kandydowanie do KRS Sędzia M.B. czynnie wspierał, był obecny na jej posiedzeniu w dniu 26 lipca 2019 r., kiedy to obradowano i głosowano nad kandydatami do Sądu Okręgowego w W. zgłoszonymi w ramach konkursu, w którym brał też udział SSO M.B. (zob. płyta CD z nagraniem obrad KRS – k. 106 akt SN).

Wszystkie wskazane dotychczas okoliczności, ocenione razem, pozwalają na sformułowanie tezy, że kariera zawodowa SSO M.B. uległa istotnemu przyspieszeniu od 2017 r. i miała związek z włączeniem się w przeprowadzanie reform sądownictwa wdrażanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Aktywne wsparcie przez Sędziego reform sądownictwa przy pełnej świadomości ich kwestionowania w orzecznictwie europejskim w połączeniu z przyjmowaniem kolejnych funkcji i awansów uzależnionych od dyskrecjonalnej decyzji przedstawicieli władzy wykonawczej powoduje, że stanowisko obrońcy oskarżonego wskazujące na niezapewnienie oskarżonemu prawa do sądu niezawisłego, niezależnego, ustanowionego ustawą w rozumieniu art. 6 ust. 1 Konwencji należy uznać za uzasadnione. W ocenie bowiem niezależnego i obiektywnego obserwatora powstać może uzasadnione wskazanymi powyżej faktami przeświadczenie, że Sędzia zawdzięczający szybką karierę zawodową oraz liczne dodatkowe funkcje i stanowiska, łączące się z dodatkową finansową gratyfikacją, będzie w swojej ocenie ponadprzeciętną miarą związany z władza wykonawczą, w stopniu, który przesądza o braku jego bezstronności. W realiach niniejszej sprawy, nie tylko trudnej dowodowo, ale także wymagającej ze względu na poszlakowy charakter i przedmiot, okoliczności powyższe prowadzą do stwierdzenia wystąpienia bezwzględnej podstawy odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. Ta okoliczność stała się głównym, ale nie jedynym, powodem uchylenia zaskarżonego kasacją wyroku….”

-----

2. wyrok SN

z uzasadnienia:

„…w ocenie niezależnego i obiektywnego obserwatora powstać może uzasadnione przeświadczenie, że ten konkretny Sędzia zawdzięczający szybką karierę zawodową oraz liczne dodatkowe funkcje i stanowiska, łączące się z dodatkową finansową gratyfikacją, będzie w swojej ocenie ponadprzeciętną miarą związany z władzą wykonawczą, w stopniu, który przesądza o braku jego bezstronności. Jak wynika z przeprowadzonej obszernej analizy kariera zawodowa SSO M. B. uległa istotnemu przyspieszeniu od 2017 r. i miała związek z włączeniem się w przeprowadzanie reform sądownictwa wdrażanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości. „Aktywne wsparcie przez Sędziego reform sądownictwa przy pełnej świadomości ich kwestionowania w orzecznictwie europejskim w połączeniu z przyjmowaniem kolejnych funkcji i awansów uzależnionych od dyskrecjonalnej decyzji przedstawicieli władzy wykonawczej powoduje, że stanowisko obrońcy oskarżonego wskazujące na niezapewnienie oskarżonemu prawa do sądu niezawisłego, niezależnego, ustanowionego ustawą w rozumieniu art. 6 ust. 1 Konwencji należy uznać za uzasadnione” (II KK 489/21).

Stwierdzić należy, że powyższa ocena wynika z łącznego odczytania okoliczności wskazujących na nadmiernie bliskie powiązanie konkretnego sędziego, nominowanego w niekonstytucyjnej i upolitycznionej procedurze, z władzą wykonawczą (zob. szczegółowa analiza zawarta w sprawie II KK 489/21), w tym dotyczących:

1) przebiegu procedury nominacyjnej – zarówno zakończonej brakiem nominacji w 2017 r. jak i tej w 2019 r., kiedy otrzymał rekomendację KRS, uczestnicząc w tej procedurze mimo, że jego kandydatura nie była w ogóle opiniowana przez zgromadzenie sędziów sądu apelacyjnego, a nadto mimo uchwały Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji […] o odroczeniu opiniowania kandydatów do awansu przystępujących do konkursów ogłoszonych w 2018 r. i 2019 r. oraz wezwania do powstrzymania się przez sędziów od udziału w tych konkursach; co bez wątpienia mogło w odbiorze społecznym być traktowane jako szczególne okoliczności i wyraz szczególnej motywacji sędziego dążenia do awansu mimo ujawnionej wadliwości procedury awansowej;

2) okoliczności związanych z mianowaniem tego sędziego przez władze polityczne na różne znaczące stanowiska funkcyjne oraz uzyskane awanse, w tym ocena faktu, że SSO M. B. od września 2017 r. pełnił następujące funkcje uzależnione od decyzji Ministra Sprawiedliwości:

- dnia 14 września 2017 r., jako Sędzia Sądu Rejonowego w W. został delegowany przez Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Ł.P. do Sądu Okręgowego w W. na okres do dnia 14 września 2018 r. Następnie delegacja ta była ponawiana;

- cztery dni później, 18 września 2017 r. ten sam Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości podpisał pismo powołujące Sędziego M.B. do pełnienia funkcji Prezesa Sądu Rejonowego w W. Sędzia M.B. pełnił tę funkcję do dnia 18 września 2021 r.;

- 30 czerwca 2020 r. Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, A. D. powierzyła Sędziemu M.B. obowiązki sędziego sądu dyscyplinarnego przy Sądzie Apelacyjnym w […] na okres 6 lat;

- 4 maja 2020 r. Sędzia został powołany przez Prezydenta RP do pełnienia urzędu Sędziego Sądu Okręgowego w W.;

- 9 lutego 2023 r. Sędzia M.B. został powołany do pełnienia funkcji Prezesa Sądu Okręgowego w W. decyzją Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry.

3) okoliczności związane z pełnieniem jako przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości funkcji w komisjach egzaminacyjnych:

- do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego – sześciokrotnie w latach 2016-2023;

- do przeprowadzenia egzaminu adwokackiego w 2020 r.;

- do spraw aplikacji adwokackiej w 2016 r.,

- do spraw aplikacji radcowskiej – czterokrotnie w latach 2017-2021 r.;

przy czym dodać trzeba, że okoliczności wskazane w pkt. c) samoistnie nie przesądzają o negatywnym wyniku testu niezależności i bezstronności, albowiem zasiadanie w różnych komisjach egzaminacyjnych samo w sobie nie musi świadczyć o ścisłych powiązaniach sędziego z władzą wykonawczą. Jednak zwrócić uwagę musi suma i nasilenie pełnienia różnych funkcji z nadania władzy wykonawczej w stosunkowo krótkim okresie (2017-2023), łączących się także z uzyskaniem w każdym przypadku dodatkowego wynagrodzenia, co oceniane łącznie pozwala już na wysuwanie określonych wniosków co do takich powiązań.

4) postawy sędziego wobec prowadzonych reform wymiaru sprawiedliwości które spowodowały wydanie przez sądy krajowe i trybunały europejskie szeregu orzeczeń wskazujących na naruszenie krajowych i europejskich standardów niezależności sądownictwa, w tym wskazane w sprawie II KK 489/21 okoliczności, tj. to że:

- SSO M.B. podpisał kilkakrotnie listy poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa. Dotyczyło to kandydatur Sędziego D.D. (zgłoszonej w 2017 r. oraz w 2021 r.), Sędziego Ł. P. (w 2021 r.) oraz Sędziego R.P. (w 2017 r. oraz w 2021 r.).

- SSO M.B. dwukrotnie był pełnomocnikiem Sędziego Sądu Rejonowego w J. R.P., zgłaszającym tego kandydata na członka Krajowej Rady Sądownictwa (w 2018 r. oraz w 2021 r.).

Szczególnie istotnym jest, że po raz drugi SSO M.B. poparł swoim podpisem kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa oraz wsparł jako pełnomocnik Sędziego R. P. już po orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wskazał, że suma okoliczności towarzyszących ukształtowaniu Krajowej Rady Sądownictwa po nowelizacji ustawy o KRS może prowadzić do powzięcia wątpliwości co do niezależności tego organu, biorącego udział w procedurze powoływania sędziów (pkt 142-144 wyroku TSUE z dnia 19 listopada 2019 r., A.K. i in., w połączonych sprawach C-585/18, C-624/18 i C-625/18, ECLI:EU:C:2019:982). Orzeczenie TSUE było także analizowane w uchwale trzech połączonych Izb SN z dnia 20 stycznia 2020 r., BSA-I-4110-1/20. Podpisanie list poparcia w 2021 r. nastąpiło również po wydaniu przez ETPC wyroków w sprawach Reczkowicz p. Polsce (wyrok z dnia 22 lipca 2021 r., skarga nr 43447/19) oraz Dolińska-Ficek i Ozimek p. Polsce (wyrok z dnia 8 listopada 2021 r., skargi nr 49868/19 i 57511/19). W tych ostatnich orzeczeniach w których Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, że zasiadanie w składzie orzekającym sędziego Sądu Najwyższego powołanego do pełnienia urzędu sędziego przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowaną w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3) powoduje, iż sąd tak ukształtowany osobowo nie spełnia wymogów art. 6 ust. 1 Konwencji. Głównym powodem stwierdzenia naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji była wadliwość procedury nominacyjnej wynikająca z udziału w tej procedurze Krajowej Rady Sądownictwa, której skład osobowy został ukształtowany zgodnie z przepisami ustawy nowelizującej KRS, która to ustawa nowelizująca KRS „praktycznie usunęła nie tylko dotychczasowy system przedstawicielski, ale także gwarancje niezależności sądownictwa w tym zakresie. W rezultacie umożliwiło to władzy wykonawczej i ustawodawczej bezpośrednią lub pośrednia ingerencję w procedurę powoływania sędziów, z której możliwości te władze skorzystały – o czym świadczą chociażby okoliczności towarzyszące zatwierdzaniu kandydatów na sędziów do KRS”.

Zatem należało przyjąć, że SSO M.B. zdecydował się czynnie wesprzeć kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa mając świadomość wydania tych orzeczeń (należy bowiem założyć, że Sędzia, który otrzymał ocenę wyróżniającą zespołu oceniającego w toku procedury przed KRS znał te orzeczenia, powszechnie komentowane w przestrzeni publicznej).

5) ujawnionych przez strony postępowania w uzasadnieniu kasacji obaw o brak bezstronności mających w ich ocenie wynikać z udziału sędziego w grupie „hejterskiej występującej przeciwko prawidłowo powołanym sędziom”, a to wobec ujawnionej w mediach internetowych listy członków tej grupy, na której sędzia wymieniony jest w pozycji 20 – jako w ocenie Sadu Najwyższego istotnych okoliczności dla końcowej oceny wyniku testu zewnętrznego obiektywnego obserwatora, zwłaszcza w kontekście tego, że na tej liście znajdują się także nazwiska członków Krajowej Rady Sądownictwa.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że w realiach niniejszej sprawy wskazane powyżej okoliczności mogą z pewnością w opinii publicznej wzbudzać oraz wzmacniać przekonanie, iż wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, wydany w sprawie niewątpliwie złożonej, w której występuje także nagromadzenie stawianych skazanym zarzutów, kluczowa w sprawie i kontestowana przez obronę jest ocena dowodów osobowych odmienna od wyrażonej wobec tych samych źródeł dowodowych w innej sprawie karnej, może rodzić w opinii publicznej wątpliwości co do tego, czy orzeczenie zostało wydane w warunkach pełnej bezstronności i niezależności. Dochowanie tego standardu jest zaś konieczne nie tylko dla pozytywnej oceny realizacji prawa strony procesu do rzetelnego postępowania karnego, m.in. w kontekście bezwzględnych przyczyn odwoławczych (art. 439 § 1 pkt. 2 k.p.k.), ale w jeszcze większym stopniu konstytucyjnego prawa do bezstronnego sądu w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji oraz standardu bezstronności sędziego w rozumieniu art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

W tej sytuacji, wobec stwierdzenia wystąpienia przesłanki z art. 439 § 1 pkt. 2 k.p.k., zbędna okazała się ocena pozostałych podniesionych w kasacjach zarzutów…”

3. wyrok SN

z uzasadnienia:

„…Dokonując oceny realizacji standardu niezależności i niezawisłości składu orzekającego w postępowaniu odwoławczym zakończonym wydaniem zaskarżonego wyroku Sąd Najwyższy odwołał się do materiałów zebranych w sprawie II KK 489/21 i dokonanych na ich podstawie szczegółowych ustaleń, obszernie przedstawionych w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia z dnia 14 czerwca 2023 r. W odniesieniu do przebiegu procedury awansowej sędziego X.Y. stwierdzono w nim, że po raz pierwszy brał on udział w procedurze konkursowej w celu uzyskania awansu na stanowisko sędziego sądu okręgowego w 2017 r. Pomimo uzyskania oceny pozytywnej, jego kandydatura, podobnie jak 11 innych osób, nie została przedstawiona przez ówczesną Krajową Radę Sądownictwa Prezydentowi RP z wnioskiem o powołanie na stanowisko sędziego sądu okręgowego.

Po raz kolejny sędzia X.Y. przystąpił do procedury awansowej w 2019 r. i tym razem znalazł się w gronie 12 sędziów przedstawionych Prezydentowi RP z wnioskiem o powołanie do pełnienia urzędu sędziego sądu okręgowego w Sądzie Okręgowym Warszawa-Praga w Warszawie. W stosunku do pozostałych […] osób biorących udział w procedurze konkursowej podjęto uchwałę o nieprzedstawieniu kandydatów. W uzasadnieniu uchwały KRS z dnia 26 lipca 2019 r. wskazano, że sędzia X.Y. uzyskał ocenę wyróżniającą od sędziego oceniającego jego dorobek orzeczniczy, zaś zespół oceniający KRS jednogłośnie rekomendował jego kandydaturę.

W uchwale KRS nie odwołano się do opinii o kandydatach przystępujących do tego konkursu wyrażonej przez Zgromadzenie Przedstawicieli Sędziów Apelacji Warszawskiej, a powszechnie znanym jest fakt podjęcia przez to Zgromadzenie w dniu […] 2019 r. uchwały o odroczeniu opiniowania kandydatów przystępujących do konkursów ogłoszonych w latach 2018 - 2019.

Z ustaleń dokonanych przez Sąd Najwyższy w sprawie II KK 489/21 wynika, że „SSO X.Y. od […] 2017 r. pełnił następujące funkcje uzależnione od decyzji Ministra Sprawiedliwości: dnia […] 2017 r., jako Sędzia Sądu Rejonowego dla Warszawy-Pragi Południe w Warszawie został delegowany przez […] w Ministerstwie Sprawiedliwości Ł. P. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie na okres do dnia […] 2018 r. (k. 169 akt SN). Następnie delegacja ta była ponawiana. Cztery dni później, […] 2017 r. ten sam […] w Ministerstwie Sprawiedliwości podpisał pismo powołujące Sędziego X.Y. do pełnienia funkcji […] Sądu Rejonowego dla Warszawy – Pragi Południe w Warszawie (k. 168 akt SN). Sędzia X.Y. pełnił tę funkcję do dnia […] 2021 r. (k. 165 akt SN). Z kolei dnia […] 2020 r. […] w Ministerstwie Sprawiedliwości, A. D. powierzyła Sędziemu X.Y. obowiązki sędziego sądu dyscyplinarnego przy Sądzie Apelacyjnym w Warszawie na okres 6 lat (k. 166 akt SN). Dnia […] 2020 r. Sędzia został powołany przez Prezydenta RP do pełnienia urzędu Sędziego Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie (k. 167 akt SN), natomiast dnia […] 2023 r. Sędzia X.Y. został powołany do pełnienia funkcji […] Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie decyzją […] Z. Z. (k. 163 akt SN)”.

W okresie od 2016 r. do 2023 r. sędzia X.Y. wielokrotnie był też powoływany w skład komisji egzaminacyjnych jako przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości – siedmiokrotnie komisje egzaminacyjne do przeprowadzenia prawniczego egzaminu zawodowego, pięciokrotnie komisje egzaminacyjne do spraw aplikacji prawniczych.

W sprawie II KK 489/21 ustalono ponadto, że sędzia X.Y. kilkakrotnie podpisywał listy poparcia kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa. Dotyczyło to kandydatur sędziego D. D. (zgłoszonej w 2017 r. oraz w 2021 r.), Sędziego Ł. P. (zgłoszonej w 2021 r.) oraz sędziego R. P. (zgłoszonej w 2017 r. oraz w 2021 r.). Co więcej, sędzia X.Y. dwukrotnie był pełnomocnikiem sędziego Sądu Rejonowego w J., R. P., zgłaszającym tego kandydata na członka Krajowej Rady Sądownictwa. Sąd Najwyższy wskazał w uzasadnieniu wyroku wydanego w tej sprawie, że po raz drugi sędzia X.Y. poparł swoim podpisem kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa oraz wsparł jako pełnomocnik sędziego R. P. już po wydaniu przez Europejski Trybunał Praw Człowieka wyroków w sprawach Reczkowicz p. Polsce (wyrok z dnia 22 lipca 2021 r., skarga nr 43447/19) oraz Dolińska-Ficek i Ozimek p. Polsce, (wyrok z dnia 8 listopada 2021 r., skargi nr 49868/19 i 57511/19), mając świadomość, że stwierdzono w nich, że zasiadanie w składzie orzekającym sędziego Sądu Najwyższego powołanego do pełnienia urzędu sędziego przez Krajową Radę Sądownictwa ukształtowaną w trybie określonym przepisami ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3) powoduje, iż sąd tak ukształtowany osobowo nie spełnia wymogów art. 6 ust. 1 Konwencji. Zaś jako główny powód naruszenia tego przepisu wskazano wadliwość procedury nominacyjnej wynikającej z udziału w tej procedurze Krajowej Rady Sądownictwa, której skład osobowy został ukształtowany zgodnie z przepisami ustawy nowelizującej KRS. W punkcie 274 wyroku w sprawie Reczkowicz p. Polsce stwierdzono, że wymieniona wyżej ustawa „praktycznie usunęła nie tylko dotychczasowy system przedstawicielski, ale także gwarancje niezależności sądownictwa w tym zakresie. W rezultacie umożliwiło to władzy wykonawczej i ustawodawczej bezpośrednią lub pośrednią ingerencję w procedurę powoływania sędziów, z której możliwości te władze skorzystały – o czym świadczą chociażby okoliczności towarzyszące zatwierdzaniu kandydatów na sędziów do KRS".

W oparciu o materiały nadesłane przez KRS na wniosek Sądu Najwyższego ustalono, że sędzia R. P. , którego kandydowanie do KRS sędzia X.Y. czynnie wspierał, był obecny na jej posiedzeniu w dniu […] 2019 r., kiedy to obradowano i głosowano nad kandydatami do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie zgłoszonymi w ramach konkursu, w którym brał też udział SSO X.Y. .

Przedstawione powyżej ustalenia pozostają aktualne również w niniejszej sprawie i oceniane w jej realiach prowadzą do wniosku, że w postępowaniu zakończonym wydaniem zaskarżonego wyroku doszło do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności w stopniu, o którym mowa w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k….”